Projekty badawcze
|
POLSKA GRUPA ROBOCZA DS. PROBLEMÓW ETYCZNYCH KOŃCA ŻYCIA
Polska Grupa Robocza ds. Problemów Etycznych Końca Życia stanowi stały zespół specjalistów z zakresu etyki, bioetyki, medycyny i prawa. Realizacja wspólnych badań rozpoczęła się jesienią 2008 r. na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, podczas konferencji naukowej nt. „Granice terapii medycznych”. Grupa została powołana do życia 22 października 2008 r. w ramach współpracy między Centrum Ekologii Człowieka i Bioetyki Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz Katedrą i Zakładem Opieki Paliatywnej Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, do których następnie dołączył Wydział Lekarski Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Grupie przewodniczą Wojciech Bołoz, Małgorzata Krajnik i Tomasz Grodzicki. Grupa podejmuje różnego rodzaju inicjatywy, którą dążą do odpowiedniej zmiany przepisów prawa i wprowadzenia standardów postępowania w zakresie opieki nad osobami u kresu życia. Jej członkami są lekarze, filozofowie, prawnicy i teolodzy – zarówno praktycy, jak i pracownicy naukowo-dydaktyczni wyższych uczelni – którzy spotykają się podczas organizowanych cyklicznie seminariów ekspertów.
PEŁNOMOCNIK MEDYCZNY W 2016 r. Grupa przedstawiła koncepcję pełnomocnika medycznego, postulując wprowadzenie takiej instytucji do polskiego sytemu prawnego. Pełnomocnik medyczny to wybrana przez pacjenta osoba, która reprezentuje jego wolę, stanowisko oraz interesy w sytuacji, gdy sam pacjent nie może lub nie chce tego uczynić samodzielnie. Pełnomocnik medyczny podejmuje decyzje dotyczące życia i zdrowia pacjenta, posiadając szczegółową wiedzę na jego temat. Powinien także szanować wolę swego mocodawcy i wyznawane przez niego wartości. Członkowie Grupy opublikowali w dwóch artykułach szczegółowy projekt odpowiednich zmian w polskim prawie:M. Szeroczyńska, M. Czarkowski, M. Krajnik i in., Institution of the health care agent in Polish legislation: position of the Polish Working Group on End-of-Life Ethics, „Polskie Archiwum Medycyny Wewnętrznej” 126(2016)5, s. 313-320; M. Szeroczyńska, M. Czarkowski, M. Krajnik i in., Instytucja pełnomocnika medycznego w Polsce – stanowisko Polskiej Grupy Roboczej ds. Problemów Etycznych Końca Życia, „Medycyna Praktyczna” 330(2016)5, s. 102-111. Zgodnie z tą propozycją, każda nieubezwłasnowolniona osoba dorosła mogłaby zostać pełnomocnikiem medycznym. Pełnomocnictwo zaczynałoby obowiązywać w momencie utraty przez mocodawcę kompetencji decyzyjnych lub w momencie wyrażenia woli o nieinformowaniu o stanie własnego zdrowia. Pełnomocnik medyczny podejmowałby decyzje w sprawach związanych z postępowaniem medycznym, ale nie miałby obowiązku pełnienia funkcji opiekuńczych wobec pacjenta. W realizacji tego projektu wzięły udział następujące osoby: Wojciech Bołoz, Małgorzata Krajnik, Tomasz Grodzicki, Anna Adamczyk, Piotr Aszyk, Agnieszka Barczak-Oplustil, Iwona Filipczak-Bryniarska, Marek Czarkowski, Zbigniew Gaciong, Piotr Janowiak, Ewa Jassem, Romuald Krajewski, Andrzej Kobyliński, Dariusz Kuć, Monika Lichodziejewska-Niemierko, Anna Orońska, Leszek Pawłowski, Tomasz Pasierski, Karolina Smoderek, Piotr Sobański, Małgorzata Szeroczyńska, Jerzy Wordliczek.
TERAPIA UPORCZYWA W 2008 r. Grupa przygotowała definicję terapii uporczywej. Prace nad definicją były prowadzone w latach 2005-2008 w ramach projektu badawczego pt. „Granice terapii medycznych. Medyczne, psychologiczne, prawne, etyczne i teologiczne uwarunkowania rezygnacji z uporczywej terapii”. Definicja została zaprezentowana po raz pierwszy w artykule w języku angielskim: W. Bołoz, M. Krajnik, A. Adamczyk i in., The definition of overzealous therapy. The consensus of the Polish Working Group on End-of-Life Ethics, „Advances in Palliative Medicine” 7(2008)3, s. 91-92. W realizacji tego projektu wzięły udział następujące osoby: Wojciech Bołoz, Małgorzata Krajnik, Anna Adamczyk, Piotr Aszyk, Agnieszka Barczak-Oplustil, Leszek Bosek, Zbigniew Gaciong, Tomasz Grodzicki, Beata Jagielska, Ewa Jassem, Romuald Krajewski, Michał Królikowski, Krzysztof Kusza, Anna Latawiec, Monika Lichodziejewska-Niemierko, Marian Machinek, Michał Myśliwiec, Grzegorz Opolski, Maria Rogiewicz, Piotr Sobański, Jerzy Wordliczek, Włodzimierz Wróbel, Zbigniew Żylicz. |
|
|
Projekty badawcze zrealizowane przez CECiB |
|
|
Centrum Ekologii Człowieka i Bioetyki UKSW Katedra i Zakład Opieki Paliatywnej Collegium Medicum UMK Projekt badawczy: GRANICE TERAPII MEDYCZNYCH. 2005-2008
|
 |
|
Opis projektu: Medycyna współczesna dysponuje coraz bardziej skutecznymi sposobami leczenia i przedłużania ludzkiego życia. Dzięki nowym możliwościom terapeutycznym wielu chorych odzyskuje zdrowie w sytuacjach, gdy dawniej byli skazani na śmierć. Niekiedy jednak terapie takie związane są z uciążliwymi zabiegami, ale nie przynoszą pacjentowi poprawy zdrowia. Można nawet powiedzieć, że nie służą już one człowiekowi. Coraz częściej w praktyce medycznej pojawiają się przypadki chorych, którzy nie mając szansy na poprawę zdrowia, proszą o zaprzestanie wobec nich długiej, uporczywej terapii i zgodę na ich śmierć. Pojawia się zatem poważny problem, jak długo chory, jego rodzina i społeczeństwo mają obowiązek podejmowania takich terapii, aby nie narazić się na zarzut zaniedbania należnej troski o pacjenta. Nie jest łatwo ustalić, do czego w poszczególnym przypadku choroby zobowiązany jest chory, lekarz i krewni. Sytuacja jest tym trudniejsza, że nie podejmowanie lub zaprzestanie uporczywej terapii może być mylnie zrozumiane jako akceptacji eutanazji. Ponadto narastanie proeutanatycznych postaw we współczesnych społeczeństwach powstrzymuje wiele osób przeciwnych eutanazji od podejmowania tematu granic leczenia, z obawy przed nieumyślnym wspieraniem jej legalizacji. Tymczasem dyskusja na ten temat jest potrzebna, a powstrzymywanie się przed nią może przyczyniać się do wspierania a nie przeciwdziałania legalizacji eutanazji. Zaprzestanie zabiegów medycznych kosztownych, ryzykownych lub niewspółmiernych do spodziewanych rezultatów może być uprawnione. Jest to odmowa tzw. uporczywej terapii, która zasadniczo różni się od eutanazji. Eutanazja – to celowe skrócenie życia, zaprzestanie uporczywej terapii – to rezygnacja „z nadmiernych praktyk medycznych, nie dających racjonalnej nadziei na pozytywny wynik” (Kompedium Katechizmu Kościoła Katolickiego, nr 471). Jan Paweł II pisze na ten temat: W sytuacji „gdy śmierć jest bliska i nieuchronna, można w zgodzie z sumieniem zrezygnować z zabiegów, które spowodowałyby jedynie nietrwałe i bolesne przedłużenie życia, nie należy jednak przerywać normalnych terapii, jakich wymaga chory w takich przypadkach. (...) Rezygnacja ze środków nadzwyczajnych i przesadnych nie jest równoznaczna z samobójstwem lub eutanazją; wyraża raczej akceptację ludzkiej kondycji w obliczu śmierci” (Enc. Evangelium vitae, 65). Decyzja o zaniechaniu terapii uporczywej powinna być podjęta przez pacjenta, jeśli ma do tego kompetencje i jest do tego zdolny; w przeciwnym razie – przez osoby uprawnione, zawsze z poszanowaniem rozumnej woli i słusznych interesów pacjenta. Istnieje dziś dość powszechna zgoda poglądów na temat możliwości rezygnacji z uporczywej terapii i prawa każdego pacjenta do podejmowania autonomicznej decyzji o niej wyrażonej w tzw. Testamencie życia na wypadek braku świadomości. Problemem natomiast jest określenie warunków etycznych, prawnych i medycznych, kiedy taka decyzja mogłaby być podejmowana i realizowana. Cele projektu:
Etapy realizacji projektu: 1. Konsultacje ekspertów: Cele:
Sposób wykonania:
2. Seminarium ekspertów Cele:
3. Konferencja naukowa: „Testament życia. Medyczne, psychologiczne, prawne, etyczne i teologiczne uwarunkowania rezygnacji z uporczywej terapii” 4/ Publikacja materiałów konferencji. |
|
|
Program Ramowy: projekt EURETHNET - współpraca z kilkunastoma europejskimi ośrodkami bioetyki polegająca na budowie Europejskiej Sieci Informatycznej i Bibliograficznej „ETYKA W MEDYCYNIE I BIOTECHNOLOGII" 2008-2009
|
 |
|
Description and purpose of the project: The aim of the project is to quick and easy access to information and documentation on ethics, bioethics, health protection and biomedical sciences. Bioethical database, which was established under the project Ethicsweb provide access to different materials for science staff, students and for each other, who interested bioethical issues. The Ethicsweb project also allows access to websites (databases) other centers, which take on the bioethical issue in the international arena.The result of creation of ethical database will be iIntegration and better cooperation between research centers at the level of information, documentation and access to education. Database of Centre for Human Ecology and Bioethisc is divided into two parts: one of them is a collection of literature, ethics and medical law, the secondof them is a collection of human ecology and environmental sciences. The bibliographic database consists of: books, magazines, multimedia and links. In database are the publications, which are in library resources and another publications and data, which exist only in database as a bibliographic items. According to the current status of the stocks of the library are more than 3.5 thousand items. The Centre for Human Ecology and Bioethics at the University of Cardinal Stephan Wyszynski in Warsaw is the interdepartmental scientific and educational unit, which conducts interdisciplinary research, training service, consulting and publishing activity in the field of human ecology and bioethics (medical ethics). The Centre was established in 2000. Its scope of activities includes: |
|
|
Centrum Ekologii Człowieka i Bioetyki UKSW Rzecznik Praw Obywatelskich SEMINARIA EKSPERCKIE DOTYCZĄCE ZAGADNIENIA ŚWIADOMEJ ZGODY 2011-2012 |
 |
|
W 2011 roku Centrum Ekologii Człowieka i Bioeyki Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie nawiązało współpracę z Biurem Rzecznika Praw Obywatelskich. Obszar współpracy: medyczne, etyczne i prawne aspekty świadomej zgody Forma realizacji: organizacja cyklu seminariów ekspertów 2011-2012, publikacja wyników |
|
